به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه ، یکی از معاونت های مهم مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، معاونت آموزش بوده که به امور مربوط به برگزاری کلاس های درسی در سطوح مختلف و فعالیت های آموزشی می پردازد.
در ادامه روند معرفی بخش های مختلف مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، این بار سراغ معاونت آموزش این مرکز رفته ایم تا از اقدامات انجام شده در این بخش مطلع شویم.
حجت الاسلام مصطفی صرفی که با ما در این زمینه به گفت و گو نشسته، بخش های مختلف معاونت آموزشی را مورد توجه قرار داده و بیان می کند: ما در این معاونت دارای سه بخش هستیم، بخش اول دروس سطوح عالی حوزه علمیه بوده که شامل دروس رسائل، مکاسب و کفایه و دروس مربوط به آن است.
وی می گوید: در حوزه علمیه این دوره مقطع سطح در طول چهار سال ارائه می شود، منتها ما در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) به جهت تسلط کامل طلاب به مباحث، این دروس را در مدت پنج سال تدریس می کنیم.
تدریس حاشیه ها در مقطع سطح از ویژگی های بارز مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) است
معاون آموزش مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با اشاره به ویژگی های منحصر به فرد این مرکز مطرح می کند: خصوصیت بارز مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) بحث حاشیه ها در مقطع سطح است، به این شکل که وقتی طلاب مطالب را در نوبت صبح آموزش می بینند، عصرها حواشی علمی جزوات آموزشی را که توسط علما به نگارش درآمده است را نیز فرا می گیرند.
حجت الاسلام صرفی ادامه می دهد: در سال های ابتدایی این جزوات حاشیه ما عموما رویکرد توضیحی داشته و در 20 الی 30 درصد رویکرد انتقادی نسبت به مطالب وجود دارد، اما در سال های پایانی رویکرد این حواشی بیشتر انتقادی و بررسی متن است تا طلبه بتواند برای درس خارج فقه و اجتهاد توانایی های لازم را کسب کند.
طلاب در دروس فقه و اصول به صورت مستمر ارزیابی می شوند
وی تاکید می کند: ویژگی منحصر به فرد دیگر مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، ارزیابی مستمر دروس توسط اساتید ارزیاب است، متونی که در حوزه تدریس می شود حجم بالایی دارند و اساتید نمی توانند در کلاس پرسش و پاسخ داشته باشند؛ ما برای رفع این نقیصه از طلاب مقطع خارج فقه خودمان استفاده کرده ایم و هر طلبه هفته ای دو یا سه مرتبه در دروس فقه و اصول در محضر استاد ارزیاب امتحان داده و اشکالات خود را به استاد بیان می کند تا رفع شود.
معاون آموزش مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) خاطرنشان می سازد: ما با این کار هم به کمک استاد می آییم تا نقیصه نبود پرسش و پاسخ را رفع کنیم، هم طلاب را در این جریان قرار می دهیم که پاسخ های سوالات خود را دریافت کرده و به رشد علمی برسند.
حجت الاسلام صرفی اضافه می کند: هر کدام از طلاب مقطع خارج ما اگر سه سال بتوانند به طول موفق عمل کنند، بعد از یک پروسه از آن ها در دروس حاشیه استفاده می کنیم که در حال حاضر 35 تا 40 نفر از طلاب ما مشغول ارزیابی هستند.
به گفته وی، مباحثات طلاب از سوی طلاب درس خارج مرکز فقهی تحت نظارت قرار می گیرد و این نظارت از نظر کمّی و کیفی انجام می شود.
فارغ التحصیلان مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در جایگاه های مهمی فعالیت می کنند
معاون آموزش مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با اشاره به مقطع خارج بیان می کند: این مرکز یکی از مراکز موفقی بوده که در بخش درس خارج منشاء خدمات بسیاری شده و از امام جمعه و قاضی تا مدرسان و مدیران مدارس علمیه استان قم از فارغ التحصیلان مرکز فقهی هستند و این طلاب هم در سطوح عالی و هم در پایه های یک تا شش در مدارس علمیه مشغول تدریس هستند که خوشبختانه مدیران مدارس از فارغ التحصیلان ما راضی هستند.
حجت الاسلام صرفی مطرح می کند: طلاب مقطع خارج فقه باید در دو درس فقه و اصول شرکت کنند، در کنار این دو درس، دروسی مانند رجال و قواعد فقهیه و روش تحقیق نیز برای آنان ارائه می شود.
وی روش های فقهی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) را منحصر به فرد دانسته و تاکید می کند: در مقطع خارج استاد درس نمی دهد، بلکه منابع را معرفی می کند و طلاب موضوعات را پیگیری می کنند؛ ماحصل این مطالعات طلاب، در کلاس بیان می شود و استاد با رفع اشکالات طلاب به جمع بندی می پردازد و این روش بهترین راه برای فهم عمیق مطالب و رسیدن به اجتهاد است، آیت الله مروی نیز این روش را تنها روشی می دانند که می توان با آن به اجتهاد رسید.
به گفته معاون آموزش مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، ویژگی دیگر مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) این است که بر خلاف دیگر مراکز مشابه، دروس خارج در همین مرکز ارائه می شود و از 30 نفر از اساتید مجرب دعوت شده تا با حضور خود در مرکز، دروس خارج فقه را به طلاب ارائه دهند.
حجت الاسلام صرفی تصریح می کند: درس خارج هفت سال طول می کشد که در این هفت سال طلاب تقریرات دروس را می نویسند و با اشکال گیری اساتید، کاستی ها رفع می شود، بعد از این هفت سال طلاب موظفند که یک رساله پایانی تدوین کنند که موضوع این رساله باید از مسائلی باشد که مبتلا به جامعه است.
وی می گوید: بعد از پایان دفاع از رساله پایانی یک گواهی از سوی مرکز فقهی با امضای آیت الله محمدجواد فاضل لنکرانی و مدیر مجموعه به همراه یک هدیه به طلبه اهدا می شود.
رشته های فقه پزشکی و روابط بین الملل دو رشته تخصصی فقه مضاف مرکز فقهی به شمار آید
معاون آموزش مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) رشته های تخصصی موجود در مرکز را موردتوجه قرار داده و بیان می کند: در بخش سوم دروس خارج ما فقه مضاف یا رشته های تخصصی قرار دارد، یکی از رشته های تخصصی، فقه پزشکی بوده که در سال تحصیلی گذشته 30 نفر ثبت نام کردند و بعد از برگزاری آزمون هفت نفر پذیرش شدند، این دوره ها سه ساله است که در آن از اساتید برجسته استفاده می شود.
به گفته حجت الاسلام صرفی، پذیرش امسال مرکز فقهی در سه سطح بود، سطح نخست سطوح عالی و پایه هفتم بود که 600 نفر ثبت نام کردند، با آزمونی که برگزار شد 30 نفر پذیرش شدند، در مقطع خارج 125 نفر ثبت نام کردند که از بین آن ها 35 نفر پذیرفته شدند، در رشته های تخصصی که فقه پزشکی و روابط بین الملل است نیز کارهای پذیرش در حال انجام است.
وی عنوان می کند: در سال تحصیلی جدید علاوه بر فقه پزشکی، در رشته روابط بین الملل نیز در چارچوب فقه تخصصی پذیرفته می شود که هفت نفر در این رشته پذیرش می شوند، شرط پذیرش در این رشته تخصصی این است که طلبه حداقل پنج سال درس خارج فقه را گذرانده باشد.
معاون آموزش مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) دوره های تمهیدی این مرکز را در بین تمامی مراکز مشابه بی نظیر دانسته و اظهار می دارد: یکی از کارهایی که در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) انجام می شود و در دیگر مراکز بی سابقه است، برگزاری دوره های تمهیدی برای طلابی که وارد مقطع سطح می شوند می باشد.
حجت الاسلام صرفی تصریح می کند: حوزه علمیه قم برای طلابی که به پایه اول وارد می شوند، دوره ای تحت عنوان میثاق طلبگی برگزار می کند که در این دوره به افرادی که جدیدالورود به حوزه هستند، اهداف و آرمان های حوزه بیان می شود.
وی ادامه می دهد: ما دیدیم یک خلاء و کمبودی نسبت به طلاب پایه هفتم وجود دارد؛ در این پایه روش ها و میزان فشار دروس تغییر می کند و بسیاری از طلاب ما با ورود به این پایه دچار سردرگمی می شوند و با شبهاتی که مطرح می شود، ابهامات طلاب ما چند برابر می گردد.
معاون آموزش مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) مطرح می کند: ما امسال برای طلابی که در این مرکز پذیرفته شدند، یک اردوی یک هفته ای برگزار کردیم و در مورد دروس سطوح عالی، کتاب ها، مولفین و نکات و اشکالات مطرح شده در این کتاب ها برای طلاب توضیح داده شد و از آن ها خواسته شد که اگر اشکال و سوالی درباره مطالب دارند را از اساتید بپرسند.
حوزه علمیه برای طلاب پایه هفتم نیز دوره های مشابه دوره میثاق برگزار کند
حجت الاسلام صرفی اضافه می کند: ما از ریاست محترم حوزه های علمیه و از شورای عالی تقاضامندیم که شبیه همان دوره های میثاق که برای طلاب پایه های اول اجرا می شود، برای طلاب پایه هفتم نیز به شکل اجباری برگزار شود و در قالب یک برنامه ریزی مرتب، اساتید موظف شوند به تناسب محتوای کتب و روش های تدریس آن ها نسبت به طلاب مطالبی را ارائه دهند.
به گفته وی، در قسمت پژوهشی از سال های گذشته این مطالب به شکل مکتوب به طلاب ارائه می شد، اما با توجه به بالارفتن نیازها و افزایش شبهات، ترجیح بر این شد که برای این امر کلاس برگزار شود.
معاون آموزش مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) درباره انتشاره لوح علمی فقه الائمه اینچنین می گوید: در بخش پژوهش معاونت آموزش، لوح علمی فقه الائمه وجود دارد که به شکل ماهانه ما آن را منتشر می کنیم و از طلاب و اساتید مرکز فقهی برای نوشتن محتوای این لوح استفاده می شود.
حجت الاسلام صرفی در پایان با اشاره به روش مورداستفاده در کلاس های درس مرکز فقهی بیان می کند: روشی که در حال حاضر در کلاس های ما اجرا می شود، روش فعالانه بوده و خود طلبه باید به دنبال مطالب رفته و آن را در کلاس ارائه دهند، مسلما وقتی طلبه خودش به مطالب مراجعه می کند، مجبور است از وسایل نوین برای کار خود استفاده کند؛ مثلا به سایت ها و فضای مجازی مراجعه کرده و از خدمات آن استفاده می کنند؛ این روال سبب می شود طلاب علاوه بر استفاده از منابع سنتی، از آخرین منابع و مطالب روز نیز بهره مند شوند.
کد خبر: ۳۱۳/۵۶
نظر شما